Historia taburua 2015: Zer gertatu zen?
1. 2015ko historia taburua
2015eko historia taburua 2015 urtea bizimodu oro harritu egin zuen urtea izan da. Politikaz, kulturaz eta kirolaz hainbat gertaera interesgarri izan zituen. Horien artean, Parisen bazterkeri terrorista handia gertatu zen. Batzuk ezin zuten uste egin jarduerak Europako hiri handian gertatu zirela. Horiek ondorio negatiboak izan zituzten seguruenik, baina hiri horiek bere ondarea erakusten zioten, gizarteak nahitaez gogora izan behar duen bigarren alderdia. Halaber, 2015ean ere ikusgarri txirrinduzaileak izugarri arrakasta izan zuen, baita futbola ere. Ipar Amerikan 2015ko erresuma jokoetara joateko aukera izan zuten herrialdeekin lehiatu behar izan zuten. Espainiak Euroko Txapelduna izan zen, Real Madriden arrakasta ezinhobeagatik. Hori guztiarekin batera, 2015 urte horrek ere berezitasunak izan zituen artistikoki eta literaturan, 2015ean zehar banatutako Sari Gobernuak erakusten duen bezela. Azken batean, 2015eko historia taburua gainera Korronte Armadak egin zituen sortzen duen erreforma historikoa ere onartu behar du. Gure herria erakusten duen erabaki politikoaz gainera, 2015 bihurrialdia bat zen, ibilbide istoriko guztiak eragiten dituena.
2. Gertaera berezia 2015ean
2. Gertaera berezia 2015ean: Historia taburua - Zer gertatu zen? 2015ean gertaera politiko eta kultural bereziak gertatu ziren, eta historia bereziko urtea izan zen. Mundu osoko gertakariak izan ziren, eta guztietan eragin handia izan zuten. Gertaera nagusien artean, Parisen gertatutako atentatuak nabarmendu behar dira. Azkenean, Txalera argitze lanak egin ziren ETAk hain zuzen ere Frantziako hiriburuan atentatu baterako aukeratu behar zuten biktimatzen ere. Lagin-ekitaldi honetan, 130 pertsona hil ziren eta gehiagoz zauritu ziren. Mundu osoak kezkak izan zituen, eta solidaritatea erakutsi zen, Europako herrialde askok Frantziara hurbildu zirenak. Bestalde, Krimako Gauzak geratu ziren. Democratetako partidu bateko militante bat asasinatu zuten abenduaren 20an Las Vegasen ospatutako mitin batean. Martxan dagoen armaren kontrolean aritzeko mugimenduak, bizitza publikoaren segurtasuna piztu duela esan da. Azkenik, kultura eta artearen munduan ere gertaera handiak gertatu ziren 2015ean. Plastika munduko artistak lanean jarraitu zuten eta dirulaguntzarik gabe babestu behar izan ziren. Hala ere, Beste Batzorde Urgendu Batzordea, guztien artean Cop21, Pariseko hitzarmen historikoa loratu zuen, non hainbat herrialdek klima aldaketari egiten aurre egiteko konpromisoa hartzen zuten. 2015ek izan zuen gertaera berezia izaki, politikatik artea inguratzen duen ikuspuntutik, kultura munduratik, eta klima aldaketatik pasatzen ziren. Urte horrek gure historia taburua definitu zuen.
3. 2015ko egoeraren azterketa
2015ko egoeraren azterketaren aurkezpena 2015ko egoeraren azterketa gero eta gehiago haien gogokoak diren historialariek ezagutzera ematen duten gai izan da. Horren ondorioz, burututako ibillaldi handi batean gogoratu nahi izan dugu gertatutakoa. 2015. urtea bereziki garrantzitsu izan zen, mugaz gaindiko gertakariak eta gizartean sortutako eraldaketak direlakoan. Zer gertatu zen? 2015ko mozio gehien bat adierazten zuen gertaera ebidentzia ezberdinak izan zituela da: Frantziako Charlie Hebdo egunkaria eta ondorengo gertakariak. Horretaz gain, Nepalgo ilarrazko leherketaren eragina mundu osora zabalduta izan zen. Ezin ezetz erabakia ere ezin dugu ahaztu: Britaniako erregeak, II. Erregea, Isabel II.a, hilean 65 urte bete bazitu ere, isten gabeko artistaren lanbideari amaiera ematen zion zuengana. 2015ko autoritateek ez ezik, Internetek ere protagonismo berezia izan zuen urte horretan. Amaitzean, lehendabizi Albert Einsteinen handikoa beharrezkoa izan zen zaharraren unea ospatzea proposatu zuten, eta gero Argentina urteti baten, María Elena Moyanoren, halako historicoko hiltze iradokigarri hots egin zuenaren berri izan genuen https://photobee.eu.
4. 2015eko gertakari garrantzitsuenak
2015ko gertaerarik garrantzitsuena da historia irudikatzeko Madrilgo kongresu-liburutegian jaso zen Oroitzapenearen Institutuaren Historia taburua. "Historia taburua 2015: Zer gertatu zen?" deitu zen topiko horretan, nazioarteko ekitaldi nagusiak aztertu ziren, baita ere gizartea eta teknologia arloko gertakariak ere. 2015eko urriaren 1ean, Kataluniak egin nahi zuen independentzia erreferendumaren bila, Espainiako gobernuak kontra egiteko prozesoa hasi zuen. Hots, Katalunian erreferendum hori bereizgarria izan zen, eta ezin izango zen Espainiako legeek onartu. Horrek oposizioa eta kontroversia eragin zuen espainar eta kataluniarrek artean. Horrela bai, 2015ean ere Parisko Akordioa sinatu zen. Mundu osoko 195 herrialdetako ordezkariek onartu zuten klima-aldaketa globalari aurre egiteko neurrien formularioa. Honen bitartez, herrialdeok arreta jarri zioten klima-aldaketaren ondorioetan eta gure planeta erresistentzia erakutsi zuten. Azkenik, 2015ek teknologiaren areago erakusteko une garrantzitsu bat izan zen. Applek iPhone 6s eta 6s Plusa aurkeztu zituen, with 3D Touch teknologia berriarekin. Hau da, pantailako aurreko partearen indarren araberako harrerak antzematen dituen teknologia berria. Smartphonerako sormena eta baliabideak itzela izan ziren, eta agintari birtualak zuhaitz digitalaren testuinguruan CNN eta New York Times-en bidez orrialde berriak nagusitu ziren. Horrela, 2015eko gertakari garrantzitsuenak horietaz hitz egin zuen Historia taburuan aztertu ziren, eta hainbat gai interesgarri eta trinko hartzeko unea izan zen.
5. 2015eko historiako berriak
2015ko historia mundu osoan ezagutzarena izan zen. Hainbat gertaera handi izan ziren, eta batzuk ia taburu gisa kontsideratu dira. Hemen daude 2015eko historiako berriak: 1. Parisen atentatuak: Azaroaren 13an, terroristek Parisen hainbat tokitan eraso egin zuten. Eta 130 lagun hil ziren, eta asko zauritu ziren. Hau izan zen Europako terrorismo-sailka handiena. 2. Greziako krisia: Greziak ez zituen bere zorroak ordaindu ahal, eta hainbat herritarrek ezin izan zuten bankutxoetatik diru ateratzea. Hau arrakasta handia izan zuen eta nazio mailan eztabaida sortu zuen. 3. Iruñeko Barañain. Baztango batasuneko alderdia gaitzestu zuen. Benetako feministek Eraso Machistak salatzeko egin zuten herri topo. 4. Klima-aldaketa akutua: 2015a bat izan zen klima-aldaketaren aurkako borroka nagusiena. Hala ere, botoak ez zuen akordio handirik lortu. Hau bai izan zen nazioarteko kopuruaren berreboskura bultzatze garrantzitsua. 5. Europako errefuxiatu krisiak: Egoera larria sortuz, hainbat Europako herrialdeek milaka errefuxiatu hartzera behartu zituzten. Hainbat egoera gogor daude eta kontroversia handiak sortu ditu. 2015ko historiako berri hauek soilik dira. Halaber hainbeste gertaera gertatu ziren, bai politika, kultur, kirol edota teknologian arloetan. Beraiek ez izateak sortu zuen berrezartzearekin gogor lan egitea.